انواع کوره آجرپزی سنتی و مدرن + معرفی 3 مدل کوره مدرن

 

در بحث انواع کوره آجرپزی سنتی و مدرن ابتدا به تعریف کوره می پردازیم. کوره آجرپزی یک سازه است که برای پخت آجر و سفال استفاده می‌شود. این کوره‌ها معمولاً از مصالح آتش‌بندی ساخته شده‌اند و دارای یک فضای بزرگ و دائمی برای پخت آجر و سفال هستند. در این کوره‌ها، با استفاده از حرارت تولید شده توسط سوخت (مانند زغال سنگ، گاز، نفت و…)، آجر و سفال به صورت خام پخته می‌شوند. پس از پخت، آجر و سفال به عنوان مصالح ساختمانی استفاده می‌شوند. در انواع کوره آجرپزی که به دو دسته تقسیم می شوند، خود کوره های سنتی و مدرن نیز انواع متخلفی دارند. در انتها معرفی 3 مدل کوره مدرن را نیز انجام می‌دهیم.

انواع انواع کوره آجرپزی

کوره‌های آجرپزی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1- کوره‌های سنتی:

در مبحث انواع کوره آجرپزی سنتی و مدرن، اولین نوع کوره آجر پزی سنتی می باشد. آجر چندین هزار سال قدمت دارد بنابرین قدمت کوره های سنتی نیز بسیار زیاد می باشد که به مرور زمان دچار تغییراتی شده اند. اما امروزه بیشتر این نوع کوره‌ها در مناطق روستایی و بافت‌های قدیمی وجود دارند. در این کوره‌ها، آجرها به صورت دستی و با استفاده از آتش و چوب پزیده می‌شوند. این نوع کوره‌ها برای تولید آجر با کیفیت بالا و در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف استفاده می‌شوند.

در گذشته کوره های سنتی عادی با چوب و ذغال سنگ و امروزه با نفت سیاه، گاز و … کار می کنند. روش کار در این کوره ها به این صورت است که آجر ها اصطلاحا دیوارچینی می کنند. در این کار باید بین آجر ها فاصله باشد تا آتش از بین آن ها رد شود. در این کوره ها خشت ها(آجر اولیه) بر روی قسمت آتش‌خانه به صورت مخروط چیده می شوند. سپس سطح بیرونی آن مخروط را با گل می پوشانند. در خروجی این روش کیفیت آجر ها متفاوت است. درست است که آتش و گل برای همه آجر ها یکسان وجود دارد ولی حرارت در سرتاسر کوره یکسان نیست بنابراین کیفیت آجر های خروجی متغیر است. در این پروسه دو نوع آجر با باقی آجر ها تفاوت دارد. آجر کف کوره آجر جوش و آجر بالای مخروط را آجر نیم پخته (خانم پخته) می گویند. بعد از تمام شدن این پروسه، آجر نیم پخته باید مجدد به کوره برگردد. در انواع کوره آجرپزی، استفاده از کوره های سنتی رو به کاهش می باشد.

همانطور که گفته شد عملکرد این کوره‌ها به این صورت است که در قسمت پایین کوره، چوب و آتش روشن می‌شود و حرارت را ایجاد می‌کند. سپس آجرها به صورت دستی در بالای آتش قرار می‌گیرند تا با حرارت آتش، پخت شوند. در این کوره‌ها، برای کنترل دما و حرارت، از دودکش و سوراخ‌های هوا در بالای کوره استفاده می‌شود.

کوره آجرپزی سنتی علاوه بر اینکه برای تولید آجر با کیفیت بالا و در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف استفاده می‌شود، همچنین در فرآیند پخت آجر، به کاهش آلودگی هوا نسبت به کوره‌های صنعتی کمک می‌کند.

 

مراحل ساخت آجر دستی در داخل کوره آجرپزی قدیمی

در بحث انواع کوره آجرپزی سنتی و مدرن، به ساخت آجر دستی در داخل کوره سنتی رسیدیم. این کار خود مراحلی دارد:

1- جمع آوری خاک مناسب:

برای ساخت آجر، خاک مناسبی باید جمع آوری شود. خاک با دانه بندی مناسب و حاوی مقدار مناسبی از خاک رس و شن استفاده می‌شود.

2- تمیز کردن خاک:

خاک جمع آوری شده باید تمیز شود تا از هرگونه ذرات بیگانه و مواد غیرضروری پاک شود.

3- افزودن آب:

پس از تمیز کردن خاک، به آن آب اضافه می‌شود تا خاک به صورت گل و لجن شود.

4- مخلوط کردن:

خاک و آب با هم مخلوط می‌شوند تا به صورت یک جامد گل‌آجر شود.

5- ساخت قالب:

برای ساخت آجر، قالب‌های چوبی به اندازه مورد نظر ساخته می‌شوند. قالب‌ها باید تمیز و صاف باشند.

6- پر کردن قالب:

قالب‌ها با خاک گل‌آجر پر شده و صاف شده و به صورت آجر شکل داده می‌شوند.

7- خشک کردن:

پس از ساخت آجر، آن‌ها باید خشک شوند. این کار به صورت طبیعی در هوای خارج انجام می‌شود.

8- بسته شدن آجر:

پس از خشک شدن، آجر‌ها بسته می‌شوند تا در داخل کوره آجرپزی قرار گیرند.

9- پخت آجر:

آجر‌ها در داخل کوره آجرپزی با استفاده از حرارت سوخت پخته می‌شوند تا به صورت نهایی شکل بگیرند.

10- استفاده:

پس از پخت، آجر‌ها به عنوان مصالح ساختمانی استفاده می‌شوند.

در بحث انواع کوره آجرپزی، کوره های سنتی و روش کار آن ها به طور کامل بیان شد. در ادامه به بیان نوعی دیگر از کوره ها که امروزه بیشتر کاربرد دارند میرسیم.

 

2- کوره‌های مدرن (صنعتی):

این نوع کوره‌ها در کارخانه‌های بزرگ تولید آجر و سفال استفاده می‌شوند. در این کوره‌ها، آجرها به صورت خودکار و با استفاده از گاز و برق پزیده می‌شوند. این نوع کوره‌ها برای تولید آجر به صورت صنعتی و با حجم بالا استفاده می‌شوند.

کوره‌های آجرپزی مدرن و صنعتی، کوره‌هایی هستند که با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، برای تولید آجر و سایر مصالح ساختمانی به کار می‌روند.

در بعضی از کوره های مدرن با استفاده از گاز طبیعی یا گاز شهری به عنوان سوخت، حرارت لازم برای پخت آجر را تأمین می‌کنند. این کوره‌ها دارای عملکرد بهتر و کاهش هزینه‌های تولید نسبت به کوره‌های سنتی هستند.

در بعضی دیگر از کوره های صنعتی، با استفاده از برق به عنوان منبع انرژی، حرارت لازم برای پخت آجر را تأمین می‌کنند. این کوره‌ها دارای عملکرد بالا و صرفه‌جویی در مصرف انرژی هستند.

 

دسترسی سریع: مشاهده آجر فشاری قم با کیفیت بالا و تنوع رنگ

 

در نوعی دیگر، به جای استفاده از کوره برای پخت آجر، از فرآیند خشک کردن استفاده می‌کنند. در این روش، آجر‌ها در یک محیط خشک و گرم قرار می‌گیرند و به تدریج خشک می‌شوند. این روش دارای عملکرد بهتر و صرفه‌جویی در مصرف سوخت و انرژی هستند.

به طور کلی در انواع کوره آجرپزی، کوره‌های آجرپزی مدرن و صنعتی با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، عملکرد بهتر و کاهش هزینه‌های تولید را فراهم می‌کنند و جایگزین کوره‌های سنتی شده‌اند.

 

معرفی 3 مدل کوره مدرن

در ادامه بررسی انواع کوره آجرپزی به انواع کوره های مدرن رسیدیم. در کوره های آجر پزی مدرن یا همان صنعتی، چند مدل کوره پر کاربرد هستند که در معرفی 3 مدل کوره مدرن، کوره آجر تونلی، کوره آجر تنوره ای، کوره آجر هوفمن(هافمن) از انواع آن می باشند.

کوره آجر تونلی

کوره آجر پزی تونلی، یک نوع کوره آجرپزی است که در آن آجر‌ها درون یک تونل بلند قرار می‌گیرند و با استفاده از حرارت ایجاد شده در داخل تونل، پخت می‌شوند. این کوره‌ها برای تولید آجر در مقیاس بزرگ و صنعتی استفاده می‌شوند. در این روش، تونل‌های طولانی و بلندی ساخته می‌شود که آجر‌ها درون آن قرار می‌گیرند و با استفاده از یک سیستم حرارت دهی، حرارت لازم برای پخت آجر فراهم می‌شود. همچنین در این روش، به دلیل اینکه آجر‌ها درون یک تونل قرار دارند، نیاز به فضای بسیار کمتری نسبت به کوره آجر تنوره‌ای وجود دارد. این روش برای تولید آجر در مقیاس بزرگ و با کیفیت بالا استفاده می‌شود.

کوره آجر تنوره ای

کوره آجر تنوره‌ای یک نوع کوره آجرپزی است که در آن آجر‌ها در داخل یک تنور با دیواره‌های ضخیم و مقاوم به حرارت، پخت می‌شوند. در این روش، سوخت و گازهای داغ در قسمت پایین تنور قرار می‌گیرند و به دلیل وجود یک سیستم خنک کننده در قسمت بالای تنور، گازهای داغ به سمت پایین حرکت می‌کنند و در این مسیر، آجر‌ها را پخت می‌کنند. این روش برای تولید آجر در مقیاس کوچک و متوسط استفاده می‌شود.

کوره آجر هوفمن

در ادامه معرفی 3 مدل کوره مدرن، آخرین مورد کوره آجر پزی هوفمن است. هافمن یک نوع کوره آجرپزی است که در آن آجر‌ها با استفاده از یک سیستم حرارت دهی از جمله گازهای داغ و سوخت، پخت می‌شوند. در این روش، سوخت و گازهای داغ در یک فضای بسته به داخل کوره تزریق می‌شوند و به دلیل وجود یک سیستم خنک کننده، گازهای داغ به سمت بالای کوره حرکت می‌کنند و در این مسیر، آجر‌ها را پخت می‌کنند. همچنین در این روش، با استفاده از تکنولوژی هوفمن، امکان کنترل دمای کوره و زمان پخت آجر‌ها وجود دارد که بهبود کیفیت آجر تولید شده را فراهم می‌کند. این روش برای تولید آجر با کیفیت بالا و در مقیاس صنعتی استفاده می‌شود.

 

در انتهای مبحث انواع کوره آجرپزی، معرفی 3 مدل کوره مدرن انجام شد. همانطور که متوجه شدیم کوره های مدرن و امروزی از لحاظ بازده و کارایی برتری بیشتری نسبت به مدل های سنتی دارند. البته هنوز تعدادی کوره سنتی مشغول کار و تولید آجر می باشند.